Η έρευνα του Silver Guide στο εξωτερικό ξεκίνησε τον Δεκέμβρη του 2020 σε συνεργασία με Οργανώσεις της Ολλανδίας, της Γερμανίας, της Ηνωμένου Βασιλείου και της Αυστραλίας, που προωθούν και υποστηρίζουν τα δικαιώματα των ηλικιωμένων, την εξάλειψη των διακρίσεων, των προκαταλήψεων και την αλλαγή των κοινωνικών στερεοτύπων. Λόγω της αδυναμίας πραγματοποίησης ευρύτατης δειγματοληψίας και της περιορισμένης γνώσης του θέματος, βασίστηκε στη μέθοδο “χιονοστιβάδα-snowball”. Οι συνεργαζόμενες Οργανώσεις εξωτερικού αρχικά σχολίασαν και εμπλούτισαν το εξειδικευμένο ψηφιακό ερωτηματολόγιο που διαμορφώθηκε από την ομάδα έργου. Στη συνέχεια το διαβίβασαν σε ταξιδιώτες ηλικίας άνω των 55 ετών με σκοπό τη συμπλήρωση του και τον εντοπισμό των ιδιαίτερων αναγκών, των προσδοκιών αλλά και των κινήτρων που προκαλούν την πραγματοποίηση του ταξιδιού τους.
Η λήψη των περιοριστικών μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας δημιούργησε αρκετές δυσκολίες στη διεξαγωγή της έρευνας. Δεδομένης της κόπωσης των πολιτών ολόκληρης της υφηλίου, λόγω της καθιέρωσης της τηλεργασίας, αλλά και των συνθηκών απομόνωσης, η συμπλήρωση ενός online ερωτηματολογίου -ακόμα και για ψυχαγωγικούς λόγους- αποτελούσε αντικίνητρο. Για τον λόγο αυτό, επιδιώχθηκε να έχει όσο το δυνατόν πιο πρωτότυπο και ελκυστικό γραφιστικό σχεδιασμό, να είναι εύχρηστο και να ενσωματώνει εντυπωσιακά βίντεο που αναδεικνύουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, ώστε να αποτελεί πρόκληση για τους ενδιαφερόμενους.
Εντούτοις, οι δυσχέρειες που εισήγαγε στην καθημερινότητα η υγειονομική κρίση επέδρασαν σε μεγάλο βαθμό ανασταλτικά στην ανταπόκριση του ειδικού αυτού κοινού, ακόμα και στην ηλεκτρονική έρευνα που αποτελούσε μονόδρομο. Έγινε γρήγορα αντιληπτό ότι υπήρχε ανάγκη πιο προσωπικής επαφής, αντί της μαζικής ηλεκτρονικής επικοινωνίας, με τα συνεργαζόμενα δίκτυα των οργανισμών και φορέων που δραστηριοποιούνται σε θέματα συναφή με το αντικείμενο του SilverGuide. Η ερευνητική ομάδα επομένως, επικοινώνησε προσωπικά μαζί τους και επεσήμανε την ανάγκη περαιτέρω διάχυσης του ερωτηματολογίου στα μέλη τους καθώς και σε ευρύτερες ομάδες ενδιαφέροντος -ταξιδιώτες άνω των 55 ετών- που έχουν ταξιδέψει ή θα ήθελαν να ταξιδέψουν στην Ελλάδα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τελικά με επιτυχία, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον σχεδιασμό του έργου, στις 4 επιλεχθείσες χώρες του εξωτερικού (Ολλανδία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία).
Ένα από τα ενδιαφέροντα ευρήματα της είναι ότι οι πολίτες άνω των 55 ετών δεν αυτοαναφέρονται ως ηλικιωμένοι ή «μεγάλοι σε ηλικία» αφού νιώθουν σε μεγάλη πλειοψηφία νεότεροι από την ηλικία τους. Φαίνεται δηλαδή ότι η αντιλαμβανόμενη ηλικία δεν αντικατοπτρίζει την ημερομηνία γέννησης και διαφέρει αισθητά από την πραγματική. Αυτό επιβεβαιώνει την ανάγκη να αποφεύγονται γενικότερα το στίγμα της γήρανσης (ageism) και τα στερεότυπα που έχουν διαμορφωθεί για τη γήρανση (Πράσινη Βίβλος για τη Γήρανση-Ευρώπη).
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς και κυρίως το marketing θα χρειαστεί να εκπαιδευτεί, ώστε να κατανοήσει ποιος είναι ο ασημένιος τουρίστας και πώς επιθυμεί να του απευθύνεται η αγορά, τι υπηρεσίες και προϊόντα να του προσφέρει. Θα χρειαστεί ενδεχομένως οι ενδιαφερόμενοι φορείς να αναπροσαρμόσουν τη λεκτική επικοινωνία που χρησιμοποιούν στις ιστοσελίδες ή στις διαφημιστικές καμπάνιες ή μέσω όποιου άλλου μέσου επικοινωνίας με τον τουρισμό μεγαλύτερης ηλικίας, αποφεύγοντας στερεότυπα και προκαταλήψεις που μάλλον αποθαρρύνουν παρά ενεργοποιούν το τουριστικό ενδιαφέρον του ασημένιου τουρίστα (ακόμα και αυτού του ίδιου του όρου «ασημένιος τουρίστας»). Γενικότερα, είναι αναγκαίο να αντικατασταθούν «καταστροφικοί» όροι που τονίζουν τη δημογραφική γήρανση (π.χ. ασημένιο τσουνάμι, time bomb κ.α.), αρνητικές στερεότυπες εκφράσεις (ηλικιωμένοι, αρχαιότεροι, κ.α) ή άλλες που περιγράφουν μεγαλύτερη την ηλικία σε αναφορά με τη νεότητα, ή υπογραμμίζουν την ευαλωτότητα από εκφράσεις που αναδεικνύουν τα θετικά στοιχεία και τις δυνατότητες που έχει η ηλικιακή αυτή ομάδα (https://www.age-platform.eu/publications/short-guide-avoid-stereotypical-communication-when-talking-about-ageing-and-older). Σύμφωνα με την Πράσινη Βίβλο για τη Γήρανση, η αναφορά στους ηλικιωμένους θα είναι στο πλαίσιο «ενός κύκλου ζωής που αντικατοπτρίζει τον καθολικό αντίκτυπο της γήρανσης σε όλες τις γενιές και όλα τα στάδια ζωής και επικεντρώνεται τόσο στις προσωπικές όσο και στις ευρύτερες κοινωνικές επιπτώσεις της γήρανσης».
Επιπλέον αναδεικνύεται ότι οι ασημένιοι τουρίστες είναι σε υψηλό ποσοστό υγιείς, αυτόνομοι, ανεξάρτητοι και προτιμούν να πραγματοποιούν συχνότερα ταξίδια μεγαλύτερης διάρκειας και όχι ταξίδια «αστραπή».
Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν κάτω από τις αντίξοες συνθήκες της πανδημίας COVID-19 είναι αναμφίβολα ικανοποιητικά. Η δε αρχική επεξεργασία και η συγκριτική ανάλυση τους οδηγεί σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.